Veelgestelde Vragen over Oogzorg

Voor volwassenen zonder oogproblemen is een jaarlijkse controle voldoende. Voor personen met een verhoogd risico op oogaandoeningen wordt een frequentere controle aangeraden:

• 60-plussers: 6-maandelijks
• Mensen met diabetes: 6-maandelijks
• Personen met glaucoom in de familie: 6-maandelijks
• Bestaande oogaandoeningen: volgens advies van uw oogarts

Kinderen zouden minstens één keer voor de schoolleeftijd gecontroleerd moeten worden, en daarna elke twee jaar, of vaker indien geadviseerd door een oogarts.

Een volledig oogonderzoek bij Dr. Myriam Dopchie omvat meestal de volgende onderdelen verdeeld over verschillende afspraken:

• Anamnese: bespreken van uw medische geschiedenis, symptomen en eventuele oogproblemen
• Visusbepaling: test van uw gezichtsscherpte met en zonder correctie
• Refractieonderzoek: bepalen van uw brilsterkte
• Tonometrie: meten van de oogdruk
• Spleetlamponderzoek: gedetailleerde inspectie van de voorste delen van het oog
• Funduscopie: onderzoek van het netvlies, de oogzenuw en bloedvaten
• Gezichtsveldonderzoek: indien nodig om uw perifere zicht te evalueren

Afhankelijk van uw specifieke situatie kunnen aanvullende tests worden uitgevoerd.

Zoek onmiddellijk medische hulp bij de volgende symptomen:

• Plotselinge verandering in gezichtsvermogen
• Plotselinge oogpijn
• Dubbel zien
• Lichtflitsen of nieuwe zwevende vlekjes (floaters)
• Rode en pijnlijke ogen
• Oogtrauma of letsel
• Chemicaliën in het oog

Deze symptomen kunnen wijzen op ernstige aandoeningen die onmiddellijke behandeling vereisen om permanente schade te voorkomen.

Cataract is een vertroebeling van de ooglens die meestal ontstaat door veroudering. Symptomen zijn:

• Wazig zicht
• Minder contrastgevoeligheid
• Verhoogde gevoeligheid voor licht en schittering
• Verandering in kleurwaarneming
• Frequente veranderingen in brilsterkte

De behandeling is een chirurgische ingreep waarbij de troebele lens wordt vervangen door een heldere kunstlens. Deze ingreep is tegenwoordig zeer veilig en effectief, en wordt meestal onder lokale verdoving uitgevoerd als dagbehandeling.

Glaucoom is een groep oogaandoeningen die de oogzenuw beschadigen, vaak door verhoogde oogdruk. Er zijn twee hoofdtypen:

Chronisch open-kamerhoek glaucoom (meest voorkomend):

• Geeft vaak in het begin geen symptomen ("de stille dief van het gezichtsvermogen")
• Geleidelijk perifeer gezichtsverlies (tunnelvisie)
• Wordt vaak pas opgemerkt in gevorderde stadia

Acuut gesloten-kamerhoek glaucoom (zeldzamer):

• Plotselinge, ernstige oogpijn
• Hoofdpijn
• Wazig zien
• Regenboogkleuren rond lichten
• Misselijkheid en braken

Vroege detectie via regelmatige oogcontroles is cruciaal, omdat glaucoomschade onomkeerbaar is maar progressie wel kan worden vertraagd met de juiste behandeling.

Leeftijdsgebonden maculadegeneratie (LMD) is een aandoening waarbij het centrale deel van het netvlies (de macula) geleidelijk verslechtert. Er zijn twee vormen:

Droge maculadegeneratie (90% van de gevallen):

• Geleidelijke verslechtering van het centrale zicht
• Moeite met lezen en herkennen van gezichten
• Vervorming van rechte lijnen

Voor droge LMD bestaan geen direct genezende behandelingen, maar voedingssupplementen (AREDS-formule) kunnen de progressie vertragen bij bepaalde patiënten.

Natte maculadegeneratie (10% van de gevallen):

• Plotselinge verslechtering van het zicht
• Ernstigere vervorming van beelden
• Donkere vlek in het centrale gezichtsveld

Natte LMD kan worden behandeld met anti-VEGF-injecties die abnormale bloedvatgroei remmen. Vroege detectie is essentieel voor effectieve behandeling.

Droge ogen kunnen worden veroorzaakt door:

• Veroudering
• Hormonale veranderingen (vooral bij vrouwen na de menopauze)
• Medicatie (antihistaminica, bloeddrukverlagende middelen, antidepressiva)
• Langdurig schermgebruik (verminderd knipperen)
• Omgevingsfactoren (wind, droge lucht, airconditioning)
• Auto-immuunziekten (Sjögren-syndroom, reumatoïde artritis)

Behandelopties omvatten:

• Kunsttranen of ooggel
• Leefstijlaanpassingen (regelmatig knipperen, schermpauzs)
• Omega-3 supplementen
• Ooglidhygiëne
• In ernstigere gevallen: ontstekingsremmende oogdruppels of traankanaalafsluiting

UV-bescherming is essentieel voor de gezondheid van uw ogen op lange termijn. Langdurige blootstelling aan UV-straling kan leiden tot cataract, maculadegeneratie, pterygium en andere oogproblemen.

Tips voor goede UV-bescherming:

• Draag zonnebrillen die 99-100% UV-A en UV-B straling blokkeren
• Kies een zonnebril die ook licht van opzij blokkeert (wrap-around modellen)
• Draag een hoed of pet met brede rand voor extra bescherming
• Bedenk dat UV-straling ook aanwezig is op bewolkte dagen
• Vermijd directe blootstelling aan de zon rond het middaguur
• Wees extra voorzichtig bij water, sneeuw en zand (reflectie verhoogt UV-blootstelling)

Ook contactlensdragers moeten een zonnebril dragen, zelfs als hun lenzen UV-bescherming bieden, aangezien contactlenzen niet het hele oog bedekken.

Langdurig beeldschermgebruik kan leiden tot digitale oogvermoeidheid, ook wel Computer Vision Syndrome genoemd. Symptomen zijn droge ogen, hoofdpijn, vermoeide ogen en wazig zicht.

De volgende maatregelen kunnen helpen:

• 20-20-20 regel: Kijk elke 20 minuten gedurende 20 seconden naar iets dat minstens 20 voet (6 meter) ver weg is
• Juiste monitor-opstelling: 50-70 cm afstand, ooghoogte iets onder bovenkant scherm
• Goede verlichting: Voorkom reflecties en schitteringen op uw scherm
• Bewust knipperen: Bij schermgebruik knipperen mensen minder, wat leidt tot droge ogen
• Blauwlichtfilters: Zowel in brilglazen als schermfilters kunnen helpen (hoewel wetenschappelijk bewijs nog beperkt is)
• Regelmatige pauzes: Neem korte pauzes om uw ogen te laten rusten
• Kunsttranen: Kunnen helpen bij droge ogen veroorzaakt door verminderd knipperen

Als uw symptomen aanhouden ondanks deze maatregelen, raadpleeg dan een oogarts voor een volledig onderzoek.